اگر زمان کافی برای مطالعه ندارید میتونید فایل صوتی زیر رو گوش بدین:
تعریف بیماری مزمن کلیه (رنال) (CKD)
بیماری مزمن کلیه به معنی از دست رفتن فعالیت کلیه‌ها در طول زمان و به تدریج است. کلیه سالم فعالیت‌های بسیار مهمی را در بدن گربه ایفا می‌کند که مهمترین آن‌ها فیلتر و تصفیه کردن خون و تولید ادرار است. بنابراین اختلال عملکرد کلیه می‌تواند سبب ایجاد مشکلات عدیده‌ای در گربه‌ها شود. در بین بیماری‌های مختلف کلیه، CKD (بیماری مزمن کلیه) معمول‌ترین بیماری کلیوی در گربه‌هاست. کلیه‌ها یکی از اندام‌های دستگاه ادراری هستند که وظیفه تصویه خون را برعهده دارند. ادرار ایجاد شده در کلیه‌ها از طریق میزنای وارد مثانه شده و از آنجا توسط میزراه از بدن خارج می‌شود.
تا انتها با ما همراه باشید تا درباره موارد زیر اطلاعات بیشتری کسب کنیم:
- علائم بیماری کلیوی در گربه
- نحوه تشخیص بیماری کلیوی گربه
- درمان مشکل کلیه در گربه
- و پاسخ به درمان
علائم بالینی
مشکلات کلیوی سبب تجمع موادی در خون می‌شوند که در حالت عادی توسط کلیه‌ها از خون خارج می‌شوند. تجمع این مواد سبب بیماری و ایجاد رخوت، بی قراری و از دست رفتن وزن گربه می‌شود. کلیه این گربه‌ها همچنین قادر به غلیظ کردن ادرار نبوده و در نتیجه ادرار بیشتری تولید می‌کنند و برای جبران آن، آب بیشتری می‌نوشند. از دست رفتن ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن از طریق ادرار نیز می‌تواند باعث اختلال در متابولیسم بدن و از بین رفتن اشتها شود. افزایش فشار خون ناشی از مشکلات رنال گربه‌ها نیز باعث اختلال در عملکرد چشم ها، قلب و مغز حیوان می‌شود.
یکی دیگر از علل ایجاد رخوت در گربه‌های مبتلا به بیماری رنال، تولید اسید در خون آن‌هاست. کلیه این گربه‌ها قادر به دفع مواد اسیدی کننده خون نبوده و در نتیجه PH خون کاهش یافته و اسیدی می‌شود. این اسیدی شدن نیز می‌تواند مشکلات زیادی را در عملکرد ارگان‌های مختلف بدن ایجاد کند. بیماری مزمن کلیه گربه‌ها می‌تواند سبب کاهش توانایی بدن در ساخت گلبول‌های قرمز و ایجاد کم خونی گردد. کم خونی باعث می‌شود لثه‌های گربه‌ها به رنگ صورتی کم رنگ درآمده و در موارد شدید سفید شود.
تشخیص
برای ارزیابی عملکرد کلیه، دامپزشکان آزمایش خون و آنالیز ادرار انجام می‌دهند. آزمایش ادرار می‌تواند غلظت مواد و ترکیباتی که در حالت عادی، کلیه آن‌ها را تنظیم کرده یا تصفیه می‌کند را ارزیابی و بررسی کند.
آزمایش خون
آزمایش خون می‌تواند غظت دو ماده مهم یعنی اوره و کراتینین را نشان دهد. ارزیابی غلظت کراتنین برای تشخیص بیماری‌های کلیوی گربه اختصاصی‌تر است. افزایش غلظت این ترکیبات، در خون گربه شما می‌تواند نشان دهنده اختلال عملکرد کلیه او باشد. دقت نمایید که این فاکتورها باید در کنار سایر فاکتورها برای تشخیص نهایی بررسی شوند (مثل کم آبی بدن می‌تواند باعث افزایش اوره و کراتینین خون شود در حالی که کلیه حیوان سالم است).
بهترین کار این است که دامپزشک شما دو آزمایش خون به فاصله‌های 2 هفته از گربه شما در شرایط 12 تا 24 ساعت ناشتایی (جز آب) اخذ کند. غلظت سایر ترکیبات خون مانند الکترولیت‌های مختلف (مانند سدیم و پتاسیم)، فسفر، گلبول‌های خون و پروتئین‌ها نیز در ارزیابی گربه‌های مشکوک به بیماری رنال موثر است.
اخیرا تستی برای اندازه گیری دی متیل آرگنین (SDMA) انجام می‌شود. دی متیل آرگنین ماده ای است که از متایولیسم پروتئین‌ها تولید می‌شود، و قادر است مشکلات کلیوی را خیلی زودتر از روش‌های قبلی تشخیص دهد.
لازم به ذکر است که برای تعیین اینکه درمان زودتر گربه‌ها براساس تست SDMA می‌تواند نتیجه بهتری برای گربه مبتلا به CKD داشته باشد یا خیر نیازمند تحقیقات بیشتری است.
آزمایش ادرار
در آزمایش ادرار، دامپزشک شما غلظت ادرار، PH آن و حضور پروتئین، سلول‌های خونی، باکتری و سایر سلول‌هایی که نباید به طور طبیعی در ادرار وجود داشته باشند را بررسی می‌کند. کشت ادرار برای بررسی احتمالی عفونت ادراری در حیوانات مشکوک به CKD بسیار اهمیت دارد. نمونه ادرار از سه طریق می‌تواند گرفته شود: 1.ادرار خروجی توسط خود گربه 2.استفاده از کتتر میزراه 3.استفاده از سوزن که ادرار را مستقیما با وارد کردن سوزن از طریق پوست شکم به داخل مثانه اخذ می‌کند. بهترین نمونه برای ارزیابی ادرار نمونه هایی است که با استفاده از سوزن مستقیم اخذ می‌شوند.
روش‌های دیگر ارزیالی گربه مشکوک به CKD روش‌های تصویر برداری مانند رادیولوژی و سونوگرافی و ببیوپسی هستند. با توجه به احتمال وجود فشار خون، اندازه گیری فشار خون گربه نیز می‌تواند موثر باشد.
درمان
هیچ درمان قطعی برای بیماری رنال گربه‌ها وجود ندارد اما درمان‌های حمایتی می‌توانند کیفیت و طول عمر زندگی گربه‌های مبتلا به این بیماری را بهبود بخشند. درمان‌ها براساس کاهش تولید مواد سمی در خون، تامین آب کافی، بهبود اختلالات الکترولیتی، تغذیه مناسب، کنترل فشار خون و کاهش پیشرفت آسیب کلیه است.
تغذیه مناسب
تغییر غذا یک درمان مهم و تایید شده در بیماری کلیوی گربه است. مطالعات نشان می‌دهند که غذاهای درمانی رنال گربه که پروتئین، فسفر و سدیم پایین‌تر و ویتامین‌های محلول در آب، فیبر و آنتی اکسیدان بیشتری دارند، می‌توانند زندگی گربه‌های مبتلا به CKD را افزایش دهند. اما بسیاری از گربه‌ها جیره‌های درمانی را به سختی قبول می‌کنند. بنابراین صاحب گربه باید صبر و حوصله بیشتری جهت تغذیه گربه خود به خرج دهد. تغییر تدریجی جیره گربه به جیره درمانی هم از نظر بافت غذا و هم طعم و بوی آن اهمیت دارد. گربه‌های مبتلا به CKD که برای مدت کوتاهی غذا نخورند، دچار مشکلات زیادی از نظر سلامت می‌شوند، بنابراین باید اطمینان حاصل کنید که در دوره تغییر جیره، گربه حتما غذا بخورد.
با توجه به اینکه تهیه و فرمولاسیون این نوع غذا در خانه دشوار است شما میتوانید غذای رنال گربه را به صورت تجاری نیز تهیه نمایید.
کنترل فشار خون، کاهش از دست رفتن پروتئین در ادرار و برطرف کردن کم خونی، اهداف مهم در درمان CKD هستند. فشار خون بالا معمولا با استفاده از داروها کنترل می‌شود. دفع پروتئین در ادرار با استفاده از مهار کننده‌های آنزیم تغییر دهنده آنژیوتنسین قابل مهار است. کم خونی در این گربه‌ها می‌تواند با استفاده از اریتروپویتین (یا ترکیبات مشابه) که تولید گلبول‌های قرمز را تحریک می‌کند درمان گردد. در بعضی موراد انتقال خون که می‌تواند غلظت گلبول‌های خون را بالا ببرد مفید است.
درمان‌های دیگری نیز برای بهبود اثرات ناشی از این بیماری برای گربه‌ها وجود دارند. این درمان‌ها شامل استفاده از فسفات بایندرها، پتاسیم، آنتی اکسیدان ها، مواد قلیایی کننده و مایع درمانی چه به صورت وریدی و چه به صورت زیرپوستی هستند.
پاسخ به درمان
بعضی گربه‌ها به خوبی به درمان پاسخ می‌دهند و بعضی خیر. بنابراین پیشگویی این بیماری در گربه‌ها بسیار متغیر است. برخی مطالعات پیشنهاد می‌کنند که گربه هایی که پروتئین بیشتری از ادرارشان دفع می‌شود، به خوبی درمان نمی شوند. شواهد نشان می‌دهند که بیماری کلیوی گربه‌ها هر چقدر که زودتر تشخیص داده شده و درمان زودتر آغاز گردد، احتمال زنده مانی و طول عمر گربه بیشتر خواهد شد.
امیدواریم از این مقاله استفاده لازم را برده باشید. اگر همچنان در مورد بیماری رنال گربه سوالی دارید میتوانید با دامپزشکان ما در مرکز مشاوره آنلاین دامپزشکی درمیان بگذارید.
اگر شما نیز گربه‌ای مبتلا به بیماری کلیوی داشته یا تجربه ای در این باره دارید در قسمت دیدگاهها با ما در میان بگذارید