عفونت با ویروس هاری سبب ایجاد یک بیماری عصبی شدید و اغلب کشنده میشود. بیشتر پستانداران به این بیماری حساس هستند و در اثر گازگرفتگی توسط حیوانی که علائم بالینی بیماری را نشان می‌دهند یا حیواناتی که حتی علائم در آنها ایجاد نشده است (اما ویروس در بدنشان در حال تکثیر است) مبتلا میشوند. اصولا حیوانات حیات وحش مخزن طبیعی ویروس می‌باشند.
در ایران در شمال كشور، سگ، روباه و شغال مهمترين ناقلين بيماري و در غرب و شمال غربي، گرگ‌ها ناقلين اصلي هستند.
روش‌های اتنقال هاری
هاری یک بیماری قابل گزارش و مشترک بین انسان و حیوانات می‌باشد که در قسمت‌های زیادی از دنیا از جمله ایران وجود دارد. این ویروس از طریق بزاق حیوان آلوده دفع میشود و مهمترین روش انتقال ویروس به حیوانات اهلی و انسان از طریق گاز گرفته شدن توسط پستانداران وحشی یا درنده می‌باشد. مهم ترین حیواناتی که سبب انتقال ویروس هاری میشوند، سگ، گرگ، گربه، گاو، اسب و سایر حیوانات اهلی یا سگ سانانی هستند که در نزدیکی انسان ها زندگی می کنند.
انسان‌ها و حیوانات آزمایشگاهی بعد از ورود ویروس از طریق ریز گردهای آلوده به ویروس به دستگاه تنفس نیز می‌توانند مبتلا به بیماری کشنده شوند. این ویروس از طریق شیر نیز به میزان اندکی دفع میشود و می‌تواند نوزادان حیوان آلوده‌ای که به آنها شیر می‌دهد را نیز مبتلا کند.
علائم بالینی هاری در حیوانات
رفتار و تیپ شخصیتی حیوان مبتلا تغییر می‌کند. در حیوانات وحشی ترس از انسان از بین می‌رود و حیوانات خانگی ممکن است وحشی شده یا برعکس، فاصله بگیرند. حیوانات مبتلا اغلب قادر به خوردن نیستند، ترس از آب داشته و راه رفتن آنها مختل میشود. فلجی می‌تواند از پاها شروع شده و به اندام‌های قدا‌می توسعه یابد. بزاق حیوان بیمار به مقدار فراوانی از دهان خارج شده و زبان نیز آویزان میشود. حیواناتی که در شب فعالیت می‌کنند در طول روز دیده شده و ظاهر دوست داشتنی و بدون ترسی به خود می‌گیرند که این حالت برای آنها غیر طبیعی می‌باشد.
درمان هاری
زخم ایجاد شده بر اثر گاز گرفتگی و مناطقی از بدن که به بزاق آلوده شده‌اند را به طول کامل با آب و صابون فراوان شسته و سریعا به پزشک مراجعه کنید. فردی که با ویروس‌هاری مواجه شده است باید واکسن هاری را در دفعات مختلف دریافت کند.
پیشگیری از هاری
سگ‌ها، گربه‌ها و اسب‌ها باید برضد هاری واکسن دریافت کنند. واکسینه شدن حیواناتی که برای خوراک انسان پرورش داده میشوند (گاو و گوسفند) به علت تماس زیاد با انسان باید واکسینه شوند، اما عملا به علت جمعیت بالای این حیوانات و محدود بودن واکسن این امر قابل اجرا نمی‌باشد. احتمال مواجه شدن حیوان خانگی خود را با حیوانات هار کاهش دهید، این امر با جلوگیری از آزادانه پرسه زدن حیوان میسر میشود.
هر وقت انسان توسط حیوانی که مشکوک به هاری می‌باشد گاز گرفته شود، حیوان مشکوک باید به روش انسانی و اخلاقی کشته شده و مغز او برای تایید یا رد هاری به آزمایشگاه ارسال شود. اگر حیوان در سابقه خود دریافت واکسن هاری داشته باشد یا حیوان با ارزشی باشد می‌توان برای 6 هفته تحت نظارت دامپزشک قرنطینه شود و اگر در این مدت علائم بیماری را نشان دهد باید مغز آن برای انجام آزمایشات به آزمایشگاه ارسال شود.
در تحقیقی که توسط سیمانی در سال 1382 انجام گرفت، مشخص شد که 273 مركز درمانی ضد هاري در نقاط مختلف كشورمان در امر درمان مجروحين گزيده شده توسط حیوانات هار فعاليت دارند. در سال 1381 تعداد 93216 نفر در مراكز فوق تحت درمان ضد هاري قرار گرفتند. در اين سال تعداد 350 نمونه مثبت هاري در حیوانات، در سطح كشور تشخيص داده شد كه بيشترين موارد آن در سگ‌ها و نشخواركنندگان بوده است.
